Preek van 24 januari 2021

PREEK 3^e zondag door het jaar B   –   24 januari 2021

Online Wehe den Hoorn – Einde Week van gebed voor de eenheid van de christenen

Jona 3,1-5.10; 1Kor 7,9-31; Mc1, 14-20

Een boom, een appelboom…hij stond er al een tijdje in onze verschillende pastorieën …. Onze Bisschop van den Hout schonk – in navolging van Paus Franciscus een “Laudato Si appelboom” aan alle parochies van ons bisdom. Deze “Laudato Tree”, deze appelboom, symboliseert de oproep van onze Paus in zijn encycliek van 5 jaar geleden om de vruchten van de aarde te delen, de aarde, ons gemeenschappelijk huis. Het kan soms wel een paar jaar duren voordat de boom echt vruchten draagt. Ook dat is symbolisch: het vraagt soms veel geduld om resultaten te zien van bepaalde inspanningen en ook ons geloof heeft soms tijd nodig om te rijpen en om dan pas de vruchten ervan te zien. Er zijn trouwens inmiddels 7 miljoen van zulke bomen geplant, vooral in en rond de Afrikaanse Sahel-landen als een ‘great green wall’ – een groene muur in dat droge, dorre en onvruchtbare gebied. Opdat het ook dáár ooit goed komt.

De encycliek zegt: De aarde is een gemeenschappelijk erfgoed waarvan de vruchten aan allen ten goede horen te komen…. Die zin blijft hangen…dat brengt ons bij deze boom. Gemeenschappelijk….

In de wereld van 2021 waarin we toch steeds meer denken in ‘wij’ en zij’ is het vandaag misschien niet raar om even stil te staan bij hoe het ooit is begonnen, bedoeld, ‘geplant’ is en hoe het gegroeid is. Ja, dat beeld van ‘wij’ en ‘zij’, van goed en kwaad, is al zo oud als het Oude Testament is. De schrijver van het boek Jona, de eerste lezing, kiest Ninevé uit als stad die de boze wereld belichaamt, de stad van de appel van Eva, een heidense, zondige stad – God móést wel kwaad op die stad worden. Als Jona dan ook de opdracht krijgt Ninevé te bekeren, anders zou God de stad verwoesten, vlucht hij precies de andere kant op…We kennen het verhaal van Jona nog uit de Kinderbijbel: Jona komt van de diepte van het schip in de diepte van de zee terecht om vervolgens, door een walvis opgeslokt, weer aan land te komen… niet zonder God, hij bidt wat af. Maar zo komt hij toch nog in Ninevé en, tegen Jona’s verwachting in, bekeert zowel de stad zich als God zelf– God blijkt een liefdevolle, barmhartige God, áls mensen zich maar bekéren – omkeren, met geduld en vertrouwen in het leven durven staan. Dat is het dus: geduld en vertrouwen… wat je hebt en nodig hebt als je iets plant in deze wereld – ook als je iets ‘plent’ in je leven, iets wilt bereiken… Dat is in feite ook Paulus’ boodschap aan de Korinthiërs, heel beknopt: “getrouwd of niet getrouwd”, verdriet of vreugde, vertrouw op God. Elke mens bloeit als een boom maar er is ook een einde… alles is betrekkelijk – niets is echt van jou of jou of jou of jou: de aarde is een gemeenschappelijk erfgoed waarvan de vruchten allen ten goede horen te komen…. zo zegt de Encycliek.

Tenslotte komen we bij het evangelie: Als Johannes gevangengezet is, neemt Jezus het stokje over, plant als het ware een boom en zegt daarbij: nu is de tijd, het koninkrijk van God is nabij, bekeer je, in de betekenis van: laten we ‘anders denken’, dit is een mind-set die bij dat koninkrijk van God hoort.

Geloven in wat er groeien kan, verlangen naar verandering…positief, open… Zo is Jezus ook zijn taak ingestapt: De evangelist Marcus schrijft al in zijn eerste hoofdstuk over de roeping van 4 vissers: Petrus & Andreas, Jacobus & Johannes: Beide keren 2 broers – ‘n hint naar het broederschap van al zijn volgelingen? Later voegen zich er nog 8 bij hen. Zij hebben de eerste boom geplant. Met de woorden “Bekeer je en geloof in de blijde boodschap” is de grond vruchtbaar gemaakt voor het christendom, in al haar facetten. “Bekeer je.” Geen rare oproep tijdens deze zo lang durende coronapandemie, waarin wij volop worden bevraagd over onze manier van leven, onze omgang met elkaar, onze zorg voor de natuur en de schepping. Het nieuwe normaal zal vast niet helemaal het herstel zijn van het oude normaal. Bekeer je en blijf in mijn liefde…die woorden klonken afgelopen week tijdens de Gebedsweek voor de eenheid van de christenen. Een oecumenische kloostergemeenschap van zusters in Grandchamp (Zwitserland) had die tekst aangereikt. Die verbondenheid met Christus als bron van eenheid, als takken aan één en dezelfde boom, is zo belangrijk. Al zien en horen we elkaar nauwelijks, we horen allemaal bij diezelfde stam Jezus Christus. De aarde is van ons allemaal….En waar Jezus, Paulus en Jona steeds de nadruk op leggen, is: heb geduld en vertrouw…we weten: oecumene is niet iets van één week, de zorg om de aarde evenmin – en apostel, profeet, leraar en leerling tegelijk zijn, ook niet. Een boomgroeit pas als je gelooft dat ie het gaat doen- als je hem met liefde en geduld behandelt – misschien zelfs toespreekt. Zo is het met de wereld, met de schepping, met de oecumene, zo zal het ook met óns gaan in deze coronatijd – er is veel geduld nodig deze dagen van de lockdown, de avondklok, de scholen en kerken dicht en thuis-zijn…. Maar er komt een andere tijd…dat is een mind-set, een innerlijke bekering – het is vooral een groeiproces. Er is geen tijd te verliezen om iets nieuws te planten maar er is álle tijd om te wachten op de groei, want het komt goed, ooit. Amen.