Lees hier de overweging van Koningsdag, 27 april 2024!

OVERWEGING 5^e zondag van Pasen B – 27 en 28 april 2024

Handelingen 9, 26-31; 1 Johannes 3, 18-24; Johannes 15, 1-8   snoeischaar

Veel mensen wachten tegenwoordig tot de IJsheiligen met het snoeien van hun rozen – dan weet je in elk geval zeker dat er geen nachtvorst meer optreedt, want na de heiligen die van 11 tot 15 mei worden herdacht – onder wie Sint Pancratius en Sint Servaas, hoort het niet meer te vriezen. We zagen het deze week – voor de fruittelers waren het weer spannende en korte aprilnachten vanwege de vorst. Het mooie van snoeien is dat je zeker weet dat er daarná weer volop nieuw groen zal groeien. Tegelijkertijd weten we ook dat de snoeischaar ook veel schade kan aanrichten, onherstelbare schade, zeker als het gaat om menselijke verhoudingen. Vandaag worden we met dat beeld van wijngaard in het evangelie aan het denken gezet… Het is mystieke taal om verbondenheid te benadrukken. Verbondenheid die er als vanzelfsprekend is. Verbondenheid met de stam, een stamvader, degene door wie je gevoed bent en uit wie je voortkomt…en dat kan voor gelovigen God zijn, dan zijn ook je ouders en voorouders, dat kan ook degene zijn die je heeft begeleid in de jaren van je leven –  je hoort bij mensen, je zit aan mensen vast – van hen ontvang je of heb je ontvangen… en dat merk je het beste als je iets te vieren hebt, of als je iemand verliest… je bént van mensen… en het gaat nog verder… hoe vaak merken we deze roerige wereldsituatie niet, dat wij blij kunnen zijn om in dit land te wonen, bij dit volk te horen, ondanks alle kritiek op de overheid en op het Koningshuis? enerzijds is er die kostbare verbondenheid, die eenheid die je merkt op een dag als Koningsdag, of als een voetbalclub de beker wint of en artiest een award, anderzijds is er ook de natuurlijke neiging je los te maken van die staatsvorm of die politieke werkelijkheid, of van je achtergrond…als tiener je losmaken van wie jouw leven tot dán toe bepaalden… dat zijn dan juist degenen tegen wie je je afzet… alsof je wilt snoeien, knippen, om maar vrij te zijn.

En soms voelt het ook nog alsof mensen óns losknippen, óns in de steek laten, laten zitten, anders denken, pijnlijk.

In dit beeld van de wijngaard stelt Jezus duidelijk dat een afgesneden rank verdort. Ben je losgeknipt, krijg je geen voeding meer, hoor je er niet meer bij: dorre ranken worden op een hoop gelegd, soms als compost, soms om te verbranden.

Zo probeert Jezus ons in het evangelie vandaag te zeggen: wéét van wie jij je voeding ontvangt, maak je niet zomaar los, maar laat je inspireren. En méér nog: hoe goed om bij God te willen horen, je door Jezus te laten inblazen en influisteren. Velen die ooit de Kerk verlieten, zeggen ook altijd dat je iets blijven missen;

Paulus, in de eerste lezing, het boek Handelingen, worstelde met Jezus: was los van Hem maar voegde zich weer: Van een fervente vervolger wordt Paulus een leerling. Bijna niet te geloven. De leerlingen in Jeruzalem geloven het eerst dan ook niet. Daardoor vond Paulus ook niet dadelijk aansluiting bij hen. Pas als zijn vriend Barnabas rond gaat preken, kan hij samen met hem optrekken. Er was diep wantrouwen: immers Paulus heeft bij heel wat christenen in Jeruzalem kwaad bloed gezet (Hand. 9,13). Maar het feit dat iemand als Paulus de snoeischaar neerlegt en ten goede keert en zelf leerling van Jezus wordt, zet aan het denken. Natuurlijk is snoeien soms ook zuiverend: het is nodig omwille van de vrucht. In de Joodse traditie en bij de profeten zei men dat God van zijn wijnstok druiven verwachtte en kostelijke wijn. Doel was om goede druiven voort te brengen, die geoogst en geperst worden en kostelijke wijn worden”

Er móét dus ook steeds opnieuw gesnoeid en gezuiverd worden. Net zoals in de Kerk en in elke mens steeds opnieuw gesnoeid moeten worden. Heel de geschiedenis is getekend door het snoeien. Snoeien doet pijn, maar is nodig. Mensen die zich met Christus verbonden hebben, kennen dat uit eigen ervaring. Het geheim van dood en opstanding is alleen zó te begrijpen. De zelfoverschatting van de mens en zelfoverschatting van instituten kan teruggesnoeid worden, waardoor we weer teruggebracht worden tot de kern, tot eenvoud en de armoede van Jezus zelf. Verbondenheid. Daar gaat het om. Jezus zegt meermaals in zijn afscheidsrede dat hij hoopt dat zijn woorden in ons blijven. Dat we ons niet losmaken van zijn woorden, maar dat ze ons helpen om onszelf te zuiveren van liefdeloosheid en wantrouwen, maar dat we ons verbonden weten met de Wijnstok met een hoofdletter, met Jezus zelf, die ons zal blijven inspireren en voeden, zolang wij ons NIET los-snoeien van Hem.   Ons leven draagt rijke vrucht, vaak veel meer dan we zelf beseffen, maar niet zonder God. Amen.