Lees hier de overweging van het Hoogfeest van Pasen 2023

PREEK PAASMORGEN 9 APRIL 2023

Handelingen 10, 34a.37-43; Kolossenzen 3, 1-4; Johannes 20, 1-9

Het was- en is trouwens nóg – een heel nieuw en onbekend fenomeen: de vlag omgekeerd langs wegen en aan hoge vlaggenstokken… vorig jaar zomer werd dit van het ene op het andere moment dé uiting van de boerenprotesten in ons land… ooit ondenkbaar: ik denk dat we dit ons echt van nooit eerder kunnen herinneren, ook niet van andere landen…. Voor zover bekend, althans.

En, hoewel we er al aan gewend zijn geraakt, is dit teken-zonder-woorden wel iets om over na te denken… er is onvrede, onzekerheid, het is ook een felle diskwalificatie van de regels van het rijk – in dit geval – voor agrariërs. Eigenlijk zeggen deze vlaggen en wie ze ook maar aan auto’s of aan de weg hebben hangen: het komt niet goed. Dit is niet de bedoeling – zo kunnen we niet leven. De vlag omgekeerd.

Het voelt bijna als de vlag halfstok zoals we dat kennen van 4 mei of als er iets ernstigs is gebeurd. Het voelt als ‘niet begrijpen’: de wereld op zijn kop.

En… niet ver van deze gedachte ligt ook het feest van Pasen dat gisteravond wereldwijd begon met de Paaswake, die deze nacht is gevierd in alle kerken van de wereld, het feest van ‘bevrijding’ van wat dood en onbegrijpelijk leek – het feest van het leven. Daarmee is Pasen het feest van de vlag uit – want dát is de echte boodschap van Pasen: “Jezus’ verrijzenis is niet zomaar een feit uit het verleden” maar is een kracht tot leven die de hele wereld doordringt. Waar alles dood lijkt, uitzichtloos, zien we nieuwe tekens van verrijzenis. Pasen is inderdaad bijna niet uit te leggen… Het is zeker waar dat in de geseculariseerde wereld van nu het soms lijkt of God niet bestaat: we kunnen niet ontkennen dat er echt veel onrecht gebeurt, boosheid is, onverschilligheid, wantrouwen… dat is die omgekeerde vlag… protest… Wij zijn het vaak niet met mensen eens, en we zien ’t soms ook niet zitten …

Toch willen we ook geloven dat in de duisternis toch iets nieuws ontkiemt, dat vroeg of laat vrucht zal dragen. En je hoeft geen agrariër te zijn om dat te weten… Elke mens, van elke leeftijd en in elke beroepsgroep ervaart af en toe dat schemergebied tussen leven en dood, waarin je zoekt naar licht en juist dáárom hebben we de verhalen uit de Schrift. Het graf hóéft niet het einde te zijn. In de eerste lezing hoorden we hoe Petrus, uit kracht van de Geest, vertelt en ook getuigt van Jezus’ opstanding. Petrus geeft aan dat ook in moeilijke periodes er weer nieuwe levenskansen zijn, dat Pasen betekent: bevrijding, bevrijding van alles waarvan we gevangene kunnen zijn: van onszelf, van geld en werk, van vrije tijd, van titels en persoonlijke mogelijkheden, van te hoge verwachtingen die anderen van ons hebben, van ons geloof in maakbaarheid, van controlezucht en het gevoel dat je moet presteren, van verslavingen.

Pasen is een echt bevrijdingsfeest – een hoog-feest, de vlag hoog uit…

Zo is ooit Pasen begonnen: het Joodse Pesachfeest, Pasen, herdenkt dat het volk is uitgetrokken uit het doodsland, de slavernij. Een feest van doorgang van de dood naar het leven. Zoals Paulus in de tweede lezing zegt: Begin opnieuw!
Dat betekent ook, dat je Pasen steeds weer opnieuw viert, dat Pasen iets van elke dag is: Sta je op, of blijf je liggen? De steen is weggerold, het graf is leeg… Nee, er is niemand blijven liggen – en Jezus is niet zómaar opgestaan.

Natuurlijk denken velen van ons bij het Paasverhaal: nu weet ik wel, ik ken het verhaal. Of zoals een jongetje, deze week bij één van de vele scholen die in de kerk vierden deze week, vroeg over t lege graf: Weet u zeker dat Jezus niet is gekidnapt? Ja, ik weet t zeker… maar daarmee is het Paasverhaal geen reality-film van ooit, maar we doen zelf mee! Pasen-vieren leer je door het te doen, het is de kunst om jezelf het geloof je toe te eigenen, om het tot jouw verhaal te maken en het door te geven aan kinderen. We keren zelf de vlag weer om. Soms vallen we even terug in dat blauw-wit-rood-denken, dat er in de wereld toch nooit iets veranderen zal, dat er altijd geweld en lijden is geweest en dat het ook wel zo zal blijven. Zo van: Als het van mij afhangt, dan blijf ik liggen. Voor sommigen blijft de vlag halfstok en uit boosheid soms omgekeerd: met de woorden: maar wat schiet het allemaal op? Wat kun je eraan veranderen? Wat heeft het voor zin je druk te maken? De wereld draait zoals ie draait.
Maar laten we juist, vanuit Pasen, het opstaan van Jezus, elkaar uitnodigen om óp te staan, de vlag omdraaien en de God van het leven vieren- door onze doop te gedenken en door diep van binnen te ervaren dat wij steeds opnieuw worden geboren, nieuwe kansen krijgen, omdat we echt voor het leven zijn bestemd. Misschien wel méér dan ooit, kan de vlag úit. Zalig Pasen! Amen.