Lees hier de overweging van 9 juni 2024!

OVERWEGING 10e ZONDAG
DOOR HET JAAR B – 8 en 9 juni 2024

Het was echt de week van
het rode potlood – niet alleen ging en gaat heel Europa stemmen
deze week – stemmen voor wijze mensen en veel zetels in Europa, maar ook is het
nakijken van de eindexamens begonnen – ontelbare rode potloden gaan deze
weken langs tekstverklaringen en de ingeleverde antwoorden op vragen aan
middelbare scholieren – afgezien nog van de toetsweken en uitslagen van de
CITO’s. Het ziet er altijd wat dreigend uit – dat rood – het voelt
meteen al als ‘fout’ – wat gaat er aangestreept worden? – terwijl met diezelfde
rode stift ook een goedkeurende krul wordt gemaakt of een goed cijfer
wordt gegeven – evenals het ingekleurde hokje bij het stemmen.  Maar vandaag, op deze eerste groene
zaterdag/zondag na al die witte zondagen vanaf Pasen, is dit rode potlood
ook wel wat klinkt in alle drie de schriftlezingen – het is bijna de rode
draad die door de liturgie van deze juniviering heengaat. De grote vraag
eronder is: Waar komt het kwaad vandaan? Immers, God heeft de mens toch met de grootste
zorgvuldigheid geschapen. Het boek Genesis geeft
er mooie woorden aan: Alles kreeg vanaf het begin zijn plaats: licht en donker,
aarde en water, de natuur, alles en alles – en zelfs de mens. Het staat er
steeds: God zag dat het goed was. Geen rood potlood dus nodig…
goed is goed, een 8 is genoeg. De mens, in al zijn veelkleurigheid, man, vrouw
en alle variaties daarop, het werd de kroon op Gods schepping…. Maar toch… toen
bleek dat de mens vrij was om te doen en te laten wat hij wilde, toen
werd het lastig. Toen kwam dat ‘kwaad’ om de hoek kijken… het kwaad, vaak de
‘verdeler’ genoemd, de satan, de slang, de duivel, de demon, de verleider… geef
hem of het een naam, maakt niet uit, maar iedereen begrijpt het wel. En ja, als
je vrij bent, kun je verleid worden tot dingen die grensoverschrijdend zijn…
die vrágen om een rood potlood en we weten inmiddels dat mensen elkaar
voortdurend verleiden tot dingen die achteraf niet hadden gemoeten. Het
oerverhaal uit Genesis vandaag vertelt ons dat God de mens probeert te corrigeren
door te vragen: mensenkind, waarom verberg je je? Waarom doe je zoiets? We
zouden het aan talloze mensen kunnen vragen: waarom zeg je zulke harde, akelige
dingen? Waarom heb je een mes op zak? Waarom gebruik je veel te veel alcohol of
verdovende middelen? Waarom zo chagrijnig? Je weet toch dat daar uiteindelijk
een rood potlood doorheen gaat -zo haal je geen punten in het leven, zo
jammer.  Paulus legt
het duidelijk uit in die tweede lezing: geloven in Jezus is wel een uitdaging –
gaat niet vanzelf goed… Het vraagt heel veel inzet, het vraagt om een diep
vertrouwen waarmee je de verleidingen van het leven, de weerbarstigheid van
onze taak als christenen, zou aankunnen. En Paulus gebruikt dan het beeld van
de ‘tent’: ons aardse huis is als een tent – je kunt je verplaatsen, je kunt
jezelf ook corrigeren en je kunt je ook verbeteren met je eigen potlood,
je kunt de tentpinnen ook verzetten… als God maar het fundament blijft onder je
voeten.

En ja, met die machten en
stemmetjes van buiten hebben we allemaal te maken, of we willen of niet. Maar
de kunst is om ermee óm te gaan… als we allemaal denken dat we anderen kunnen
straffen voor iets dat ons niet zint, dat we fout vinden of niet leuk, dan gaat
er nóg meer geweld in de wereld rond dan er nu al is. Ook Jezus heeft in het evangelie vandaag te maken met conflicten met de
religieuze leiders in die tijd, zelfs met onrust bij zijn familie – en Jezus
onderscheidt de kring die hem begrijpt en de kring die daarbuiten valt…

En eigenlijk herkennen we
onszelf daar wel in … we vinden goedheid soms niet te begrijpen en we gebruiken
ons eigen rode potlood vaak om anderen te be-oordelen of te
ver-oordelen. Het gaat soms vanzelf. Jezus zegt dat ook: je kunt met kwaad “de
ene satan de andere” het kwaad niet verdrijven. Is ook niet nodig. Meestal
straft het kwaad zichzelf. Maar als je de goedheid van Jezus in je toelaat, de
Heilige Geest, dan is er vergeving en altijd weer een weg vooruit.

Nee, de lezingen zeggen
eigenlijk alle drie: stem op Jezus, maak Zijn vakje rood en laat
je zó inspireren dat je als vanzelf binnen Zijn grenzen blijft, dan is dat hele
rode potlood straks helemaal niet meer nodig.

Het is waar: de mens is
wijs genoeg om het goede te doen. Zo uniek en flexibel zijn we. Hebben lang
niet altijd een rood potlood nodig… maar de praktijk bewijst soms het
tegendeel. Was het maar waar dat we met één pennenstreek de wereld
konden verbeteren…de oorlogen stoppen… de armoede opheffen…

Toch is het waar: de
schepping is in deze maand juni in onze omgeving de mooiste maand van het jaar.
Het licht groeit elke dag, de natuur is in volle bloei, de zomer is in
aantocht, de avonden worden langer en de vakanties lonken… Wat gaat er dan zo
mis dat er zoveel kwaad is in de wereld?