Preek Feest Heilige Familie, 27 december 2020
Overweging op het Feest van de HEILIGE FAMILIE 27 december 2020
Genesis 15, 1-6; 21,1-3; Hebreeën 11, 8.11-12.17-19; Lucas 2, 22-40
Eigenlijk maar een jaar geleden kreeg ik hem cadeau van mijn meester van de zesde klas Lagere school uit Schoonhoven: een “kwartierstaat” zoals dat heet, van de families van mijn beide ouders gemaakt – deze meester is inmiddels over de negentig (kijkt en luistert mee) en heeft al vele jaren de hobby Genealogie… stamboom-onderzoek- en de vier generaties die voor mijn ouders uitgingen, die vormen samen de “kwartierstaat”. Prachtig werk als je geïnteresseerd bent in families, in lijnen die binnen families lopen, namen en plaatsen die in de geschiedenis van een gezin een belangrijk rol spelen… een kostbaar bezit.
En of je nu echt een familiemens bent of niet zo…. of je nu wél of niet aan verjaardagen of familieweekenden doet, maakt niet uit……je bent nu eenmaal ‘van iemand’, je komt uit een gezin voort en die familieleden zijn er gewoon….
En juist in Bijbelse tijden is ‘afkomst’ ontzettend belangrijk. Niet alleen de volkstelling in Bethlehem maakte duidelijk dat Jozef een afstammeling was van koning David – maar ook dat je geboortestad of -streek altijd in je leven weer terugkeert… dat geldt hier in Noord-Groningen voor de Limburgers en de Zeeuwen, de westerlingen en de Brabanders en niet in de laatste plaats voor de Westerlingen, de West-Friezen, de Utrechtenaren, Twentenaren of waar iemand ook vandaan komt….Als men een kwartierstaat van Jezus had gemaakt, had men vast zowel in Bethlehem in het midden van Israël áls in Nazareth sporen gevonden.
En we kijken even in die familie van het kind Jezus, bij wie we als het ware deze derde Kerstdag op kraamvisite zijn …. en natuurlijk komen we dan helemaal terug terecht bij Abraham, de eerste lezing. De eerste voorvader…
Hij is niet alleen een oer-vader, een aartsvader, voor zowel koning David als voor Jozef als voor Jezus, hij wordt veel later ook ‘vader van alle gelovigen’ genoemd. Abram blinkt uit in een blind vertrouwen in de toekomst, ondanks het feit dat -zoals het heel lang leek – dat bij hem de stamboom, de kwartierstaat, op zou houden, hij krijgt geen nakomelingen. We weten hoe het gegaan is, hoe Sara toch nog moeder werd en er toekomst was voor allen die na hem kwamen.
Toch staat Abraham niet eerst en vooral bekend om het feit dat hij toch nog vader werd, maar…. om zijn geloof. Zijn diepe vertrouwen dat God zelf altijd voor toekomst zorgt…. juist vanuit het verleden….wij zijn altijd mensen die in een netwerk van familielijntjes ons leven léven…en het vertrouwen kunnen hebben dat dit doorgaat, zelfs ooit zonder ons…
Dat is ook wat de Hebreeënbrief, de tweede lezing vanmorgen, ons duidelijk maakt: door het geloof in God, wordt het leven van mensen vruchtbaar, zelfs als ze geen partner of kinderen krijgen – dat oer-geloof zorgt dat allen die na je komen, de lijnen doortrekken naar de toekomst. In het Lucasevangelie zien we de opdracht van Jezus in de tempel van Jeruzalem – naar oud gebruik van voorouders – de 40e dag na de geboorte. En Simeon was al oud, had al een flink verleden en geen toekomst meer, maar hij durfde vooruit te kijken voor dit kind: en precies wat we al meekregen deze kerstdagen bij de kribbe van Bethlehem, dit kind zal toekomst hebben …en nee, het zal niet allemaal vanzelf gaan. Hanna, de profetes, koppelde Jezus’ geboorte toen al aan de bevrijding van Jeruzalem, aan de redding van de wereld. Zij trok in gedachten de lijnen al door…
Vandaag, op het feest van de Heilige Familie, zondag in het Octaaf van kerstmis genoemd, nog even de schijnwerpers op dit gezin van Nazareth…. wetend dat geloof mensen verbindt als familie – en dat familie belangrijker is dan ooit als het om verleden en toekomst gaat. Inmiddels zijn we door het Covid-virus al één grote familie geworden…. we delen het leed, we delen ook de medische kennis en de hoop op het vaccin – onze lijnen gaan inmiddels volop over landsgrenzen en zelfs over wereld-deel-grenzen heen….Alleen al in onze Liudgerparochie zijn mensen verbonden met talloze landen: van Kaapverdië tot Curaçao, Bonaire en Aruba, van Polen tot Irak, Iran en Libanon. Onze verbondenheid als christenfamilie gaat zelfs tot pater Iede de Lange in Ethiopië voor wie we wat jaren geleden spaarden met de Vastenaktie.
Gods volk op aarde trekt de lijnen door naar de toekomst– en het is waar, oude mensen worden geschiedenis en glijden van de aardbol af en nieuwe kindjes worden geboren…. de kwartierstaat van die grote familie van God zal altijd worden uitgebreid – waar mensen geloven en het geloof doorgeven, komen we altijd uit bij Hem. Amen.