Operatie torenhaan

Een goede torenhaan fonkelt als de zon schijnt. Dat komt door het goud. Hiervan weten Walfried Bos en Johan Welling letterlijk het fijne, want ze brengen momenteel een fijne goudlaag aan op de haan van de katholieke kerk van Bedum. 

Het is een integraal plan van aanpak, want de wijzerplaat en de wijzers kregen al intensive care.

Walfried: ‘Sjaak Mourits heeft eerst de wijzerplaat gezandstraald en hem daarna drie keer in de twee componentenverf gezet. Vervolgens brengen Johan en ik het goud in twee lagen aan. Dus hopelijk voor vele jaren bestemd tegen alle weersinvloeden.’

Het ziet er mooi uit, de glanzende donkerblauwe ring van de torenklok met daarop de vergulde cijfers I tot en met XXII. Op een werkbank, een paar meter verderop, fonkelen trots de vers vergulde wijzers.

Inmiddels zijn beide mannen al enkele dagen heel wat uren met de haan bezig.

‘Er is geen haan die meer vertroeteld wordt, dan deze!’ zegt Johan, terwijl hij hem met een kwastje borstelt.

Ook de haan werd eerst gezandstraald. Vervolgens werd een laag gelige grondverf aangebracht. Eenmaal ingedroogd, werd de verflaag zorgvuldig geschuurd.

‘We zijn perfectionisten!’ zegt Johan. ‘Wat we doen, moet goed zijn.’

Walfried kijkt zwijgend naar zijn vingertoppen die wrijvend het goud aanbrengen.

Vergulden is een hele kunst. De geschuurde verflaag wordt namelijk eerst gelakt. Dat heeft Walfried om 3 uur in de morgen thuis gedaan omdat het lak vijf uur moet drogen. Uiteindelijk wordt met een soort krasloten ‘dubbel torengoud met platina’ (23.75 karaat) op het lak aangebracht. Gewerkt wordt met eenzijdig bedekte vloeitjes. Deze worden op de gelakte oppervlakte gelegd en zorgvuldig ingewreven. Als het vloeipapiertje wordt losgetrokken, blijft het goudlaagje achter en wordt het oppervlak glad geborsteld.

‘Ja, het moet goed zijn,’ zegt Walfried. ‘Dit is een uniek moment. Ik ga er vanuit dat wij deze haan niet nóg eens op de tafel zullen krijgen.’

Vermoedelijk bevond de haan zich al in 1881 op de toren. In dat jaar werd het kerkgebouw ingewijd. Sporen laten zien dat hij al eerder geopereerd is. In zijn staart zijn namelijk twee op maat gesneden koperen plaatje aangebracht. Vermoedelijk liet de staart aanvankelijk te veel wind door. Een haan die niet kan kraaien, moet extra goed draaien – en zeker op 27 meter hoogte.

jtw