Met Jan Groen op de motor naar Santiago de Compostela

Wel eens in Santiago de Compostela geweest? Santiago bestaat uit twee woordjes ‘Santo’ en ‘Tiago’ en dat betekent ‘Heilige’ en ‘Jacobus’. Naar deze apostel zijn zowel ‘Jacobus de Meerdere‘ als de ‘Jacobi’ kerk van Uithuizen genoemd. Vandaar dat dit dorp in het Groningse Hogeland voor heel wat mensen de duikplank is geworden voor de reis naar ‘het heilige doel’ in het verre Spanje.

Eén van die mensen heet Jan Groen. Hij vroeg enige weken eerder of hij aanwezig mocht zijn bij de viering van 21 mei om zegen te vragen voor zijn reis. Uiteraard kan dat. Iedereen is welkom! We vroegen Jan of hij ons op de hoogte wilde houden van zijn avontuur. Dit is wat hij schreef (de linkjes zijn niet van Jan):

Patientia et prudentia

In de tijd dat ik student geschiedenis in Groningen was raakte ik al geïnteresseerd  in El Camino, het wegennet naar Santiago de Compostella, de stad waar de H. Jacobus begraven ligt. Op mijn 72^ste besloot ik de tocht te gaan maken op mijn favoriete vervoermiddel, mijn Honda CBF 1000.

De weken van voorbereiding waren vol tegenstrijdige gevoelens. Kan ik zo’n tocht wel aan? Is het niet veel te gevaarlijk op de motor? Kan ik Hielko, mijn partner, zo maar weken alleen laten? Vele gedachten pro en contra spookten door mijn hoofd.

Op 21 mei 2022 was de aftrap in Uithuizen, één van de startpunten van de Jacobsweg. Tijdens de eucharistieviering in het Vincentiusgebouw stond pastor Dorus Wubbels uitvoerig stil bij mijn naderend vertrek naar Santiago. Een fijne dienst was het ! Op Eerste Pinksterdag was dan officieel het uur van vertrek aangebroken na het ontvangen van de pelgrimszegen in de St. Vituskerk in Winschoten. Pastor Albert Buter maakte er een sprankelend en tegelijk integer gebeuren van. Na de lunch in het Rosarium werd ik enthousiast uitgeleide gedaan door Hielko en mijn Groningse familie. En…..een goed vertrek gaat in drieën: op Tweede Pinksterdag samen met mijn Overijsselse  familie naar Stephanuskerk van de Hervormde Gemeente in Hasselt, en daarna koffie op het terras. En dan echt op pad, uitgezwaaid door mijn dierbaten.

Belangrijk tijdens zo’n motorreis is natuurlijk het weer. Behalve sneeuw en ijs heb ik alle weersomstandigheden ervaren, heen en terug,  naar en van Santiago. Stortbuien, dichte mist in de bergen van Noord West Spanje, bloedhitte in Frankrijk en storm op de gigantisch hoge bruggen in de buurt van Le Hâvre. Maar…grotendeels verliep de reis onder prima gematigde weersomstandigheden.    

Omdat motorrijden op kleine wegen wel heel leuk en spannend is, maar ook bijzonder vermoeiend koos ik ervoor ( op de heenweg tenminste) grotere wegen te nemen . In de regel vertrok ik ’s morgens redelijk vroeg om vervolgens in de voormiddag te arriveren op de nieuwe bestemmingsplaats. Voordelen  waren dat het dan meestal nog niet zo warm was, en dat  ik dan de plaats van overnachting nog kon bezichtigen.  Na zes dagen rijden bereikte ik Santiago de Compostela (2225 km). De terug weg nam bijna twee weken in beslag (3337 km).

De laatste decennia is de samenleving steeds individualistischer geworden. De voortschrijdende technologie heeft daar in sterke mate aan bijgedragen. De pelgrimspopulatie van Santiago is gewoon een onderdeel van onze huidige maatschappij. Smartphones , computers, navigatie….het zijn middelen die volop benut worden door de pelgrim-reiziger. De behoefte om direct met anderen in contact te treden wordt afgeremd als je voortdurend contact kunt hebben met je dierbaren thuis. Dit is louter een vaststelling van zaken. Ik heb het niet ervaren als teleurstellend, maar als een gegeven van deze tijd. Wel moet ik zeggen dat   -altijd als er bij mij behoefte was aan medemenselijk contact-  dat dat gewoon tot stand kwam, oppervlakkig of iets diepgaander. Elke keer verbaasde ik mij weer hoe zo’n gesprek heel vanzelfsprekend tot stand kwam… 

Met name in Santiago zelf was contact leggen met anderen gemakkelijk. Velen verkeren daar blijkbaar toch in een soort van euforie, waardoor er grote behoefte is je gevoelens te delen. Het gevoel , net als de anderen, het “heilige doel” bereikt te hebben geeft een impuls om die vreugde samen te vieren. Op het plein bij de kathedraal wordt voortdurend het feest van dankbaarheid en vitaliteit gevierd. De wandelende pelgrims, meestal vermoeid en ingetogen, de fietsers, meestal groepen jonge mensen, juichend, luidruchtig en super enthousiast met hun fiets boven het hoofd. Deze motorrijder moest op zondagmorgen om half zeven sneaky het lege plein op rijden om ook zijn begeerde foto  als bewijsstuk te maken. De politie keek minzaam toe bij deze illegale actie.

Vast onderdeel van een pelgrimage is natuurlijk het bezoek aan heilige en bijzondere plaatsen, en het bijwonen van plechtigheden. Wat een diversiteit maakte ik mee!

• een credo en pater noster in het Latijn, en het mooie paaslied “U zij de glorie” in Uithuizen…..
• een sprankelende pinksterhoogmis in de St. Vitus in Winschoten…..
• een bezoek aan het graf van mijn grootmoeder op de voormalige kloosterterp Haskerdyken, gelegen aan de Japikswei, in absolute stilte , maar onder een dreigende wolkenhemel…
• een ingetogen kerkdienst in Hasselt met psalmen, gezongen op hele noten, de Heidelbergse Catechismus en een ellenlange preek….
• een kaars opsteken bij het graf van Ste. Gertrude in Nijvel….
• de bijzondere sfeer in de Notre Dame van Chartres door de steeds veranderende kleuren die de zon veroorzaakt door de gebrandschilderde vensters…
• het 20 meter omhoog suizende wierookvat in de kathedraal van Santiago…
• een prachtig Spaans Marialied in Finistere…
• de zegen met de monstrans met het H. Sacrament in de kathedraal van Bayeux ter gelegenheid van Sacramentsdag  ( wel heet erg Rooms!)….
• in een stille warme abdijtuin achter de Willibrord kerk in Echternach ineens het prachtige Salve Regina op het carillon….
• de sobere ochtendmis bij de benedictijner monniken van Clervaux…
• de persoonlijke afsluiting van de reis in de rust van de Dom van Münster….
• Het waren ervaringen die soms een bijna mystiek karakter hadden, maar vaak ook voor een verfijnde vrolijkheid zorgden.

Drie weken alleen op reis, op bedevaart.. Opmerkelijk was dat ik me nooit eenzaam, depri of ongelukkig heb gevoeld.

Ja, en het klopt…een Honda loopt altijd, en ja, ik zelf ben geduldig en voorzichtig geweest ( geheel tegen mijn aard in!), maar al die tijd was ik er mij sterk van bewust dat ik beschermd en gestuurd werd door de Allerhoogste.

Jan Groen, Blijham, 29 juni 2022