Lees hier de overweging van Pasen 2024!

PAASPREEK
Paaswakelezingen; Handelingen 10, 34a.37-43; Kolossenzen 3,1-4; Johannes 20,1-9
Het is echt iets van deze tijd: snel schakelen – van drukte naar stilte, van werk naar huis, van ziekenhuis naar verpleeghuis, van vakantietemperatuur naar het frisse Nederland – en hoewel we in onze samenleving de meeste schakel-acties met een pook, zoals in de auto, of met een afstandsbediening doen, tegenwoordig al met licht en verwarming, het blijven snelle overgangen die we soms maar nauwelijks meer met onze ogen en ons verstand kunnen bijhouden.
Pasen is ook schakelen: waren we 6 weken in de vasten- en lijdenstijd-modus, deze morgen komen we in de Paasmodus, in de Alleluja’s, de gloria- en de overleef-stand terecht… en dan lijkt het sinds Goede Vrijdag -eergisteren- snel gegaan, bijna zoals ons hele leven er haast geboden is. Deze paasmorgen geven alle schriftlezingen die schakeling weer: In het boek Handelingen heeft Petrus de knop al omgezet, en Paulus schrijft aan de Kolossenzen dat ze sinds de verrijzenis het aardse kunnen loslaten. Schakelmomenten. Eigenlijk is het hele leven ‘snel schakelen’. Het woord ‘snel’ en ‘haasten’ komt vaak voor in het evangelie van vandaag.
Bij alles wat we deze morgen van Pasen, lezen, zingen, horen en beleven, is snelheid geboden…. Petrus en Johannes haasten zich naar het graf en weten niet wat ze moeten denken. Ze kijken en ze schrikken…
Het is open, ze begrijpen er niets van. We kennen dat… In alle haast en veel te doen hebben – en plots is alles anders. Verbijstering… opeens staat alles stil.
We willen alles begrijpen… is het niet met onze eigen redenaties en visie die we erop loslaten, dan is het wel met chatGPT of A.I., maar alle, zelfs de nieuwste, computerprogramma’s kunnen ons toch niet echt uitleggen hoe het zit met leven en dood en leven na de dood. Wij begrijpen soms nauwelijks wat er zich afspeelt in de grote wereld of wat we in onze eigen kleine wereld meemaken. Waarom ben je ziek? Hoe kan dit ongeluk? Waarom is je geliefde gestorven? Waarom zoveel vluchtelingen? Wat bezielt de leider van Rusland? Waarom die onbegrijpelijke oorlog tussen de Israëli’s en de Gazanen en waarom hongeren mensen elkaar uit? Zoveel onbegrijpelijke dingen en vragen zonder antwoord. Net zoveel vragen houden ons bezig naar ons eigen toekomstig leven: Gaat de operatie, de behandeling slagen? Word ik weer gezond? Vind ik de liefde van mijn leven? Een goede woning? Werk dat ik vol kan houden? Komt het goed met mijn kinderen? Zal ik snel beter en zonder zorgen zijn? Ontelbare vragen die we eigenlijk wel héééél snel ingevuld willen zien. Alles moet vlug gaan.
Vlug opstaan, vlug – of zelfs niet – ontbijten, vlug naar het werk, vlug naar school, vlug dit en dat. Het is alsof dit evangelie ons op het lijf geschreven is.
In het Markusevangelie dat we hoorden, dat gisteravond in alle kerken is gelezen, kregen we mee dat de vrouwen geschrokken bij het graf staan en alleen de doeken zien waarin Jezus begraven was. Vandaag in het Johannesevangelie zijn het de mannen. Eerst was er dood, nu is er ‘weg’, ‘afwezigheid’ – een onbegrijpelijke leegte die de dood achterlaat.
Als leven en dood ons leven binnenkomen, is dát wat ‘t doet: schakelen: onzekerheid, twijfel, ontreddering. Tijd is dan heel relatief. Ieder van ons weet: we kunnen woekeren met tijd in onze agenda’s en in ons dag-program, maar op het moment dat er leven en dood in het spel is, staat de tijd stil en is er geen haast meer. Opeens zien we wat echt belangrijk is.
We schrijven Pasen van het jaar 2024. En Pasen is het belangrijkste christelijke feest van het jaar, ook al lijkt maar 1/3 van de Nederlanders de betekenis meer te kennen. Op het moment dat ‘dood’ schakelt naar ‘leven’, als iemand uit een operatie ontwaakt of begint te spreken na een ongeluk, is er opluchting, valt er een steen van je hart, net als wanneer je iemand doodgezwegen had maar toch terugkomt in je leven. En dat gaat nooit snel, maar juist heel langzaam.
Wij geloven als christenen in de opstanding van Jezus uit de dood. Althans, we zeggen het op als het Credo. Maar vaak is dat ‘n theoretisch weten, gekoppeld aan iets ongrijpbaars, aan een hiernamaals of zo. We zeggen bijvoorbeeld: ‘ik geloof wel dat er na de dood ergens iets is. Punt.’ Zonder ons af te vragen wat dat ‘iets’ is. Hier ontbreekt het schakelmoment.
Wat betekent Jezus’ verrijzenis écht voor ieder van ons?
In mijn eerste studiejaren, betrokken bij een Amsterdamse parochie, kwam een student geneeskunde, zoon van parochianen, door een verkeersongeluk om het leven. Een drama. De ouders vonden in zijn papieren een briefje met: ik wil Jezus re-incarneren, ik hoop dat mensen in mij iets van Jezus terugzien. Het is meer dan 40 jaar geleden maar ik ben het nooit vergeten. Jezus volgen is zelf ook verrijzen uit de dood, schakelen door Hem te zoeken en te herkennen bij de levenden om ons heen, door hem te volgen in zijn compassie met mensen. Door vrijheid te brengen waar mensen elkaar gijzelen door uitgesproken meningen en vaststaande overtuigingen en regels. Door de dode plekken in ons bestaan van verdriet, woede, wrok of jaloezie, achter ons te laten. Ook wij kunnen schakelen van dood naar leven, van donker naar licht. Ons hele leven is wat dat betreft een uittocht, een lange weg naar het beloofde land. De kunst van ons Paasgeloof is: Leven naar God toe. Om snel uit de ontreddering te komen, om redding te vinden in het geheim van Pasen. Op Goede Vrijdag leek alles verloren maar na Pasen kregen zijn leerlingen en krijgen ook wij de kracht om Jezus te volgen en verkondigen met ons leven. En die omslag, die schakelaar, hebben we zelf in handen en die kan snel. ZALIG PASEN!