Lees hier de overweging van 27 augustus 2023

Preek 21^e zondag door het jaar A – 26-27 augustus 2023

Jesaja 22, 19-23; Romeinen 11, 33-36; Mattheüs 16, 13-20

Het kan niemand ontgaan zijn, nog elke week kondigen politici aan dat ze straks na de verkiezingen ‘de sleutels zullen teruggeven’ en hun taak gaan overdragen aan opvolgers. Een wonderlijke tijd in de politiek – zoveel tegelijk – dat zagen we niet vaak. En juist nu ze zeggen uit het voetlicht te gaan stappen, komen ze ook weer méér in de belangstelling: wie zijn ze eigenlijk? Wat deden ze? Wat gáán ze doen? Want als je een tijdje een zetel in de 2^e kamer innam, was je iemand met verantwoordelijkheid voor het land maar verdween je ook vaak in de massa van die 150 kamerleden. Pas als iemand echt de sleutels krijgt of teruggeeft, dan pas zie je wie er voor je staat. In feite horen we datzelfde terug in de lezingen van dit weekend: In de eerste lezing vertelt de profeet Jesaja over Sjebna die wordt afgezet. De sleutel (het teken van zijn macht), wordt hem ontnomen. Hij was een bestuurder, adviseur van de koning, die in Jeruzalem zorgde voor de gang van zaken rondom hof en tempel. Maar hij dacht vooral aan zichzelf, aan zijn eigen welzijn. De naderende ondergang van de stad laat hem koud, hij bekommert zich niet om de mensen bij dit dreigende gevaar. Daarom worden hem de sleutels van de tempel en het hof ontnomen. In zijn plaats wordt iemand gezocht die als een vader zijn zal over de mensen, de betrouwbare plaats, de tempel.

Wanneer je iemand je huissleutels geeft, wat in vakantietijd veel gebeurt, dan geef je eigenlijk je eigen domein prijs. Je privéleven. De sleutel van je eigen huis geef je niet zomaar weg. In de digitale wereld is dat nog sterker: het sleutelwoord, het wachtwoord, is meteen de toegang tot je hele computer-bestand. Wachtwoorden zijn de sleutels om ergens in te komen,van levensbelang voor personen en bedrijven; Hoe vaak horen we tegenwoordig van cybercriminaliteit als hackers geheimen kraken en codes en wachtwoorden op straat laten liggen. Als iemand je vertrouwen schaadt, hoe kan je dan nog met hem of haar omgaan???

Met dat gegeven zijn wij in het evangelie rond de oervraag die Jezus stelt: “wie zeggen de mensen, wie zeggen júllie dat ik ben?” Met andere woorden: vertrouwen jullie mij? En…ook: in welk vakje stop je mij? Want dat is wel vaak ons denken… Ze brengen Jezus onder in het vakje van de grote profeten.

Om iemand te kunnen begrijpen, plaatsen we al snel een etiket op iemand.

‘Hij lijkt op zijn vader, ach ja, zij komen typisch uit dat dorp, uit die cultuur, ja, dat is onmiskenbaar een verpleegster, een leerkracht, een directeur.’

Juist vanuit dat vak-denken, denken we aan iemand te horen en te zien of iemand te vertrouwen is… Wie ben je? Wat doe je? Hoe sta je in het leven?

Anders dan in een ziekenhuis waar je patiënt van kamer ‘x’ bent, of in een winkel als je gewoon klant ‘ij’ bent, of op een terrasje waar je tafel ‘z’ bent en in bedrijfstaal waar je vaak alleen een codenummer bent, heel anders dan wij, gaat Jezus voor diepgang… als Hij iemand wil vertrouwen, iets wil toevertrouwen, dan stelt Hij andere vragen: hoe zie je mij, Petrus?

Het antwoord van Petrus daarop is indrukwekkend: ‘U bent de Christus, de Zoon van de levende God’. En op basis van Petrus’ antwoord, krijgt hij de sleutels, het vertrouwen. Een zetel in de 2^e kamer van kerk en wereld, kun je zeggen…

We kunnen het ook onszelf afvragen: Wie of wat is die Jezus voor ons?

Wat is de sleutel om Hem ook echt in ons leven toe te laten? Is Hij een held, één van de vele? Is Hij degene die we bij lange na niet kunnen navolgen met zijn aandacht voor arm én rijken, ziek én gezond, bedelaar én Schriftgeleerde?

Of is Hij degene die ons af en toe in de oren fluistert wat we ‘t beste kunnen doen?

Jezus zegt tegen Petrus: ‘Ik geef jou de sleutels van het Rijk der hemelen’, op jouw bouw ik mijn Kerk, en met die uitspraak geeft Hij ze niet alleen aan Petrus, maar ook aan ons. God legt de sleutel van de wereld zoals Hij hem zou willen zien, zijn Koninkrijk van liefde en vrede, daarmee ook in onze handen.

Aan ons de opdracht om zijn werk te volbrengen. Het is de kunst om deuren open te maken, om mensen open te maken voor het goede, het positieve.

En het is waar, met die sleutel kun je binden en ontbinden – om het maar Bijbels te zeggen- : binden in de betekenis van verbinden, mensen uit hun vakjes halen en samen aan de slag, ‘ont’binden in de betekenis van mensen weghalen uit hun eenzaamheid en vooroordelen. Die sleutels geven ons niet de macht, zoals in de politiek soms lijkt, maar wel de kracht en de uitdaging om zo Gods kerk te blijven opbouwen naar de toekomst en de wereld te bevrijden van al het hokjes-denken. Het is 2023. We hebben die sleutels in handen en er is geen reden om ze terug te geven. Immers: het wachtwoord, de echte sleutel daarbij is nog altijd: de liefde. Amen.