Lees hier de overweging van 18 juni 2023!
PREEK 11E ZONDAG DOOR HET JAAR A – 17-18 JUNI 2023
Exodus 19,2-6a; Romeinen 5, 6-11; Mattheüs 9, 36-10,8 jongerenviering
Er is vaak een groot misverstand over het woord ‘verdienen’…
Als we iemand een cadeautje geven, zeggen we er vaak bij: je VERDIENT het!
Als we zeggen: ik kan buiten school om of in de vakantie een centje verdienen met een bijbaantje, dan bedoelen we ‘dan krijg ik geld voor wat ik doe’. Niet verkeerd trouwens. Als we zeggen: ik heb zó mijn best gedaan, zo geleerd voor mijn examens maar ik ben met 0,1 punt net niet geslaagd, dan vinden we eigenlijk dat we beter hadden verdiend. Als we zeggen: ik verdiende vroeger maar 12 gulden in de week, dan gaat het om geld maar dan vind je eigenlijk dat je méér had verdiend dan je verdiende. (is het nog duidelijk??)
En als we op een heerlijk terrasje zitten – geen grote zorgen hebben en iets gezelligs hebben gedaan, zeggen we ook wel eens tegen elkaar: “Waar hebben wij dit aan verdiend?”
En natuurlijk zijn er om ons heen dan mensen die zeggen: “ik heb er hard voor gewerkt, dan heb ik het ook wel verdiend” – maar iemand anders zal dán weer zeggen: “ja, maar de bevolking van Oekraïne heeft ook hard gewerkt en de moeders in Afrika werken ook keihard, die verdienen het ook maar krijgen het allemaal niet”. Ook als er iets ergs gebeurt, zeggen mensen: “Waar hebben wij dit aan verdiend?” Als je niemand tekortdoet en gewoon werkt voor je geld, en opeens is er ziekte, een ongeluk, een verlies, dan vinden we natuurlijk dat we dit ‘niet verdiend’ hebben.
Net als niemand extreme droogte of grote wateroverlast verdient… maar ‘t gebeurt.
Dit is een vraag van alle tijden… Wat je ‘verdient’ en wat je ‘krijgt’ is een verrassing. Het geluk lijkt vaak ongelijk verdeeld. Er zijn veel mensen die zich inspannen en die niet oogsten wat zij zaaiden.
Op de vraag “Waaraan hebben wij dit verdiend?” is eigenlijk dus geen goed antwoord te geven. Alsof je geluk of ongeluk altijd zomaar als een pakketje op de stoep krijgt: ‘VERRASSING’!!!!!
Wanneer mensen met pech die vraag stellen, hebben we geen antwoord. Geen enkel mens verdient lijden en ongeluk. We geloven dat God niemand ellende toestuurt – alsof God verantwoordelijk zou zijn voor het lijden. Wij kunnen wél erg verrast zijn over lijdende mensen die het niet opgeven, die blijven strijden en die zelfs in hun verdriet kunnen zeggen: het leven is de moeite waard. Voorbeelden? Zeker!
Die leerling die na een ongeluk toch zijn eindexamens deed en slaagde….
Dat meisje dat haar moeder verloor en toch het school jaar afmaakte – die man die met zijn zieke vrouw thuis toch de buurvrouw naar het ziekenhuis reed – of die jonge vrouw die niet meer kon werken maar toch drie keer in de week in de Kringloopwinkel beschikbaar is. Of dat meisje dat ontzettend baalde omdat ze gezakt is, maar niets tegen haar Oma zei en toch gewoon boodschappen voor haar ging doen… Die jongeren die hun vriend verloren bij een ongeluk, maar besloten toch met elkaar een weekje weg te gaan, om er samen over te kunnen praten…
En zo zijn er nog 100 voorbeelden.
Op de één of andere manier is het leven één grote verrassing… iets om ‘open te maken’ en eruit te halen wat erin zit. Het leven ontvangen als een pakket, een gave, als ‘genade’ zoals we het vroeger zeiden, is een levenskunst. Van oudsher zeggen christenen dat: “alles is genade”.
Jezus zegt in het evangelie: “Voor niets heb je ontvangen.” “Ga gewoon naar mensen toe en dóé gewoon: vraag er niets voor terug” – wees zelf de verrassing voor iemand anders, dat is christen-zijn en laat je verrassen door een ander.
Natuurlijk: wij hebben onszelf niet gemaakt en we hebben het heelal niet gemaakt. Maar God zorgde wel altijd voor zijn volk zoals de adelaar zorgdraagt voor het kleinste van zijn jongen (Ex. 19,4), God liet bij verrassing het water uit de rots stromen en het brood regenen uit de hemel. Maar niemand kan van God geluk eisen. Paulus zegt in de Romeinenbrief: je kunt ook de liefde van Christus niet opeisen.
God heeft ons het eerst liefgehad en bewijst ons zijn liefde door Zijn Zoon naar ons te zenden. Niet omdat we het verdienen, zo goed zijn we nu ook weer niet, maar gewoon uit liefde. (Rom. 5,8).
Beste allemaal, het is aan ons om de pakketjes, de verrassingen van God uit te delen. Al het vrijwilligerswerk is gebaseerd op het gevoel, het inzicht, dat wij veel gekregen hebben: gezondheid, tijd, lieve medemensen. Ook vrije tijd. Daarom zeggen ook veel mensen: Hoeveel tijd wil ik vrijmaken voor anderen? Niet om ermee te verdienen maar om wat je gekregen hebt, in te zetten…
Nee, het gaat vaak niet om de inhoud… wie het meeste heeft, moet het meeste delen…zo gaat het vaak niet… Soms kan iemand die weinig bezit, veel méér missen dan wie veel heeft. Afrikanen kunnen vaak meer van het leven kunnen genieten dan Westerlingen. Maar als je het leven als een verrassing ontvangt, leef je gelukkiger en bewuster. Jezus riep daarom zijn 12 leerlingen bij elkaar en zond hen de wereld in om daar, waar mensen als schapen zonder herder, zonder glans in hun ogen, verloren liepen, tegen eenzaamheid en leegte aanliepen, om hen te helpen zelf ook hun pakketje open te maken. Hij zegt: we hebben eigenlijk veel te weinig handen voor de oogst, voor de toekomst, voor het geluk van mensen: daarom: wees zelf de verrassing: ‘Genees zieken, wek doden op, reinig melaatsen en drijf duivels uit.
Je hebt zelf voor niets zoveel ontvangen, dan kun je ook zonder bijverdienste, voor niets, geven en helpen.’ Wij hebben genoeg in ons pakket om naar de mensen toe te gaan, om herders te helpen en zelf ook herder te zijn, om de oogst binnen te halen en daarin net zo liefdevol, geduldig en barmhartig, origineel en doortastend te zijn als Jezus zelf. Verrassing… Laat je verrassen en…wat heb je zelf in je om uit te delen??
Amen.