Lees hier de overweging van 21 mei 2023
PREEK 7e zondag van Pasen A Bedevaart Marienkirche Heede (D)
Handelingen 1, 12-14; 1 Petrus 4, 12-16; Johannes 17, 1-11a trouwe, vitale Winschoten-parochiaan 100 jaar
Het is één van de meest actuele onderwerpen van dit moment: STROOM!
Hoe versterken we het elektriciteitsnetwerk zó dat we zoveel mogelijk elektrisch kunnen rijden, kunnen koken, kunnen vliegen, kunnen produceren, zodat nieuwe huizen en bedrijven gas-loos kunnen functioneren en we de lucht en de natuur kunnen sparen. Alles draait eigenlijk nu dáárom: van de klimaat-transitie tot het landbouwakkoord dat er nog niet is… STROOM! Ons netwerk zó uitbreiden dat het de vraag aankan. Inmiddels kunnen we het aantal stekkers in onze huizen al niet meer tellen. Sinds de uitvinding van de gloeilamp in 1879 door Edison en al flink eerder de booglamp in 1802, is er veel gebeurd… hebben we ontdekt hoe ‘draadjes’ warmte en contact veroorzaken, zeg ik maar even makkelijk met mijn niet-technische achtergrond en ‘brandt’ er van alles in onze huizen, in onze wereld. STROOM… we spreken niet voor niets over de stekker in het stop-contact! En als we dat contact niet meer zien zitten, dan spreken we over ‘we trekken de stekker eruit’.
Op deze zondag zijn we op een Bedevaartplaats – een plaats waar al sinds de 2e wereldoorlog dagelijks ontelbare mensen komen bidden – nadat erkend is dat tussen 1937 en 1940 hier vier kinderen (Grete Ganseforth, Anni Schulte, Maria Ganseforth en Susanne Bruns) verschijningen ervaarden van Maria, de moeder van Jezus. Het was de tijd van het opkomende nazisme in Duitsland. Vanwege de toeloop van pelgrims werden de kinderen door de nazi’s gewantrouwd en zelfs een tijdlang opgesloten in een psychiatrische inrichting. Ondanks dat bleven de kinderen vertellen dat tot 3 november 1940 Maria meer dan 100 maal is verschenen. Heede werd een bedevaartsoord en uiteindelijk in 2000 erkend door de bisschop van Osnabrück.
Op de één of andere manier is de ‘stroom’ hier anders – mensen zoeken hier contact met God… En als je er goed over nadenkt, is bidden net als een stekker en een stopcontact. Als de stekker niet past op het stopcontact, gebeurt er niets. Er is wel stroom, maar je kunt er niet aankomen. Als je wilt bidden, moet er contact zijn, net als bij elektriciteit. Die ‘stroom’ is het vertrouwen dat God luistert…
Deze zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren wordt ook wel ‘zondag van het gebed’ genoemd: Bidden… de afgelopen week nog, nu de eindexamens nog bezig zijn, klonk in één van de Groningse huiskamers: “Mam, het heeft geholpen!!” Met die woorden kwam een 18-jarige jongeman de kamer binnen bij zijn ouders nadat hij vorige week bij zijn eindexamen Nederlands toch wel wat gespannen was omdat hij veel te weinig had geleerd. Toen hij voelde dat dit examen mis kon gaan, was hij gaan bidden… Ingeplugd. Hij kwam thuis en bevestigde wat hij ooit op vormsel-les had geleerd: Bidden helpt!! Natuurlijk kan bidden ook heel ontmoedigend zijn: als er niet snel antwoord komt, houden we er maar mee op. “Het werkt toch niet” zeggen we dan. Die gevoelens van onzekerheid en twijfel die de apostelen ervaren wanneer ze van de Olijfberg naar Jeruzalem terugkeren na Jezus’ hemelvaart, geeft hen het gevoel dat ze wezen zijn. Ze trekken naar de bovenzaal in Jeruzalem en ‘blijven eensgezind volharden in gebed, samen met de vrouwen, met Maria en met zijn broeders’, zo hoorden we in de eerste lezing. Volharden in gebed: dat doen ze niet alléén, maar in gemeenschap, samen. Dat Lucas in het boek Handelingen van de Apostelen de aandacht vestigt op Maria in die biddende groep is bijzonder, maar ook niet: Maria neemt vanaf het begin van zijn evangelie, een belangrijke plaats in: van de boodschap van de engel tot het Magnificat tot Jezus’ geboorte tot Maria onder het kruis.
Zelfs is ze afgebeeld tussen de apostelen op Pinksteren.
Daarnaast kennen we het beeld van de mantelmadonna: voorop de Rots en Bron deze maand: Maria die allen onder haar mantel behoedt. Daarom viert de Kerk nu op Pinksteren het feest van Maria, Moeder van de Kerk. De Rooms-katholieke kerk is bijna automatisch op het netwerk van Maria aangesloten. Vanuit haar stille, waakzame aanwezigheid begeleidt Maria de Kerk door de tijd heen. Ontelbare kerken en kapellen zijn om haar gebouwd. En ontelbare mensen hebben ervaring met het bidden tot Maria: “Mam, het heeft geholpen!!” Het zal de eerste en de laatste keer niet zijn dat jongeren dit zeggen! En ja: altijd genoeg intenties om voor te bidden!
In het Johannesevangelie hoorden wij het indrukwekkende hogepriesterlijk gebed van Jezus. Het is een dankgebed, een gebed om trouw voor zijn volgelingen. De stroom tussen Jezus beneden en zijn Vader boven is een constante – Hij bidt om eenheid zoals een vader, een moeder dat voor hun kinderen doen. Hij bidt voor een wereld waarin mensen als broers en zussen zijn voor elkaar.
Beste bijna 100-jarige- beste familie de Winter en familie Vermuë, beste familie en vrienden, beste Norbertus-parochianen en gasten, als je terugkijkt op 100 levensjaren, op hoe we ooit met olielampen en de eerste batterijen kookten en stookten, hoe we het eerste gas uit de grond haalden en hoe primitief men in 1951 verhuisde van Zeeland naar Groningen, dan zijn er inmiddels ontelbare draadjes en stopcontacten aangelegd. Maar de stroom, het contact tussen boven en beneden, tussen God en u, wás er al – onzichtbaar – dat diepe vertrouwen dat de Petrusbrief, de 2e lezing, verwoordt, dat de Geest van God op ons rust, waardoor je tegenslagen en lijden zo goed mogelijk kunt verdragen, dat vertrouwen is precies die stroom, dat netwerk. Daar kun je het lang op volhouden, zo bewijst u ons.
Het is méér dan een voorrecht dat u dit met ons viert en deelt vandaag – en u laat ons zien dat het stroomnetwerk tussen hemel en aarde sterk is – als je zelf maar inplugt, als je maar volhoudt ondanks de teleurstellingen, de zorgen en de verliezen die u ook zelf in uw leven hebt ervaren – ondanks de pijn om het gemis van uw vrouw, het verdriet van uw kinderen, de wereld die zo onrustig is en waar u alles over leest en bijblijft. U hebt ook ervaren dat bidden helpt – dat God de stekker er niet uittrekt ook al loopt het vaak anders dan je denkt. Wij wensen u van harte gezondheid toe, warmte en vertrouwen en vandaag een prachtig feest met uw dierbaren! Van harte proficiat! Amen.